MT3: 2

“MALNUTRISYON: Tulungan ang Kabataan Patungo sa Malusog na Kinabukasan”

 

 Panukala Para sa Pagpapatayo ng Gulayang Pambarangay at Feeding Program sa lalawigan ng Bukidnon.

 

 

 

 

Ipinasa nina:

Keir Vincent Allen Agbong

Krisha Marie Banghal

Marie Jhune Abrea

Natasha Faye Florita

Andrix Josh Felisilda

PANGKAT 1- Aimerich A

 

Ipinasa kay:

Bb. Mary Elieza Bentuzal

Guro sa FIL 201

 

 

I.                    Abstrak

Ang panukalang proyektong ito ay patungkol sa pag bibigay ng mga posibleng solusyon sa lumalaganap na malnutrisyon sa lugar ng Bukidnon at tiyak itong naglalayon na maging daan upang makipag ugnayan sa pampublikong sektor ng Bukidnon o ang LGU upang makahingi ng tulong pinansyal at pati na rin tulong galing sa mga Barangay Health Worker sa bawat lugar sa Bukidnon. Ito rin ay magiging daan upang mamulat sa realidad ang bawat tao at mabigyan ng kaagapan at puna ang nasabing isyung panlipunan. Pamumunuan ang proyektong ito ng mga mag-aaral na nasa ika-labindalawang baitang mula sa Xavier University- Ateneo de Cagayan. Bumuo ng isang organisasyon na pinangangalanang PPSN Organization na ang ibig-sabihin ay “Pagkain para sa nagugutom.”  May kabuuang badyet itong Php 670,000.00 na hahatiin para sa sahod ng mga espesyalista, gastusin para sa buwanang feeding program na mabuti para sa isang taon, gastusin para sa gagawing panayam at seminar at ang panghuli, gastusin para sa pagbubukas ng seminar.

 

II.                 Konteksto

Ang pagkakaroon ng masiglang pamumuhay ay isa sa mga paraan upang lumaking malusog hindi lang sa katawan pati narin sa isipan, mula pagkabata kailangan natin ng sapat na sustansya upang lumaki ng masigla. Ayon sa Dorland’s Medical Dictionary, ang malnutrisyon ay isang palansak na kataga sa kondisyong medikal na sanhi ng mali o kakulangan sa pagkain, ang malnutrisyon ay kadalasang nakikita sa mga kabataang nakatira o namumuhay sa hindi kaaya-ayang lugar at ang malnutrisyon ay nagsasanhi ng pagiging pandak at mahinang kaunlaran ng katawan at kaisipan

Ang probinsya ng Bukidnon ay isa sa mga lugar kung saan ay mataas ang rate ng malnutrisyon, maraming mga bata ang nagugutom at hindi nakakakuha ng sapat ng nutrisyon. Noong 2015 ay dahan dahang tumataas ang rate ng malnutrisyon sa Bukidnon. Noong 2015 ay nailista ang Bukidnon bilang pangalawa sa mga lugar kung saan ay mataas ang rate ng stunting, ang stunting ay ang kakulangan ng tangkad ng isang bata dahil kulang ang kaniyang naging nutrisyon sa paglaki, ang survey na ito ay mula sa National Nutrition Survey noong taong 2015. Upang masugpo ito at mabigyan ng mas komportableng buhay ang mga kabataan mula doon ay napagdesisyonan naming gawan ng aksyon ang problemang ito

III.              Katuwiran ng Proyekto

A.     Paglalahad ng Suliranin   

            Ang problema sa kalusugan lalo na sa mga kabataan ay isa sa mga isyung panlipunan na kailangan ng agaran solusyon upang ito ay masugpo at mas maging epektibo ang kabataan na naaapekto nito.  Sa buong Northern Mindanao, ang Bukidnon ay isa sa mga may mataas na kaso ng malnutrisyon at nais ng proyektong ito na bigyang solusyon ang problemang ito sa pamamagitan ng mga nailahad na programa.

 

B.     Prioridad ng pangangailangan   

            Kinakailangan na maipatupad ang mga proyektong naka-saad sapagkat, ang  mga programa ay nakakatulong upang makontrol at mabigyang pansin ang isyung malnutrisyon sa mga kabataan ng Bukidnon at upang ang mga kabataan rin ay mabigyan ng tulong para mas maging malusog sila at tuluyang makontrol ang isyu ng malnutrisyon.

 

C.      Interbensyon

            Maaring maisakatuparan ang panukalang ito sa mga sumusunod na paraan :

a.       Pakipag-ugnayan sa LGU ng Bukidnon upang maisagawa ang proyekto

b.      Pag-assign sa bawat miyembro kung ano ang kanilang role sa proyekto, at pagtalaga ng isang miyembro bilang pinuno ng pag sagawa ng proyekto

c.       Ebalwasyon sa naging proyekto

 

Ang mga interbensyong ito ay napagdesisyonan batay sa mga suhestyon ng mga piling mag aaral sa ika-labing dalawang baitang ng Xavier University-Ateneo de Cagayan na iniharap sa mga ginawang pagpupulong ng mga miyembro ng grupo.

      

D.     Mag iimplementang Organisasyon

            Ang mga miyembro ng organisasyon na mag-iimplementa ng proyektong naka-saad ay sina Keir Vincent Allen V. Agbong, Natasha Faye B. Florita, Andrix Felisilda, Krisha Marie Banghal at Marie Jhune Abrea. Sila ay dedikado na tulungan ang LGU ng Bukidnon upang maresolba ang isyu ng pang-kalusugan sa mga kabataan doon. Ang adbokasiya din ng organisasyon na ito ay tulungan ang mga kabataang nagdurusa sa sakit ng malnutrisyon at naghahadlang sa kanilang pag-laki bilang malulusog na mga bata. Ang mga kabataan bilang pag-asa ng buong mundo ay kailangan na alagaan at mabigyan ng maayos na nutrisyon upang lumaki ng mabuti.

 

IV.               Layunin

Binibigyang pansin ng panukalang proyekto na ito ang malnutrisyon sa lugar ng Bukidnon kung saan naka tala ito na isa sa may pinaka mataas na Malnutrition rate sa buong Northern Mindanao.

 

Tiyak na layunin ay ang mga sumusunod:

a. Magkaroon ng weekly monitoring sa mga kabataan na naka rehistro na malnourished sa lalawigan ng Bukidnon.

b. Unti-unting ma sugpo at makontrol ang malnutrsyon sa lugar sa pamamagitan ng mga programang isunusulong ng proyekto.

c. Ang implementasiyon ng proyekto bilang isang regular na programa para sa pagpapanatili ng kalusagan ng mga kabataan.

 

V.                 Benipisyaryo

Ang LGU at Kabataan ng Bukidnon.  Ang proyektong ito ay nakasaad na tulungan na maresolba ang problema sa malnutrisyon ang kabataan sa Bukidnon. Nais nitong makontrol at mabigyan ng agarang solusyon ang malnutrisyon sa pamamagitan ng pagpapatupad ng mga iba’t ibang programa na nakatala sa panukalang proyekto na ito kasama ang lokal na pamahalaan at LGUs na naglalayon ding mabawasan ang malnutrition rate ng bansa.

 

Mga mamamayan ng lugar. Ang gulayang pambarangay na isang programa sa panukalang proyektong ito ay makatutulong na magbigay ng karagdagang masusustansiyang gulay at tanim sa hapag ng mga mamamayan na sakop ng proyekto.

VI.               Implementasyon

 

Nilalaman ng bahaging ito ang implementasyon ng iskedyul ng mga gawain, alokasyon ng mga kagamitan at badyet na kakailangan upang maisakatuparan ang panukulang proyektong ito.

 

A.     Iskedyul

Matutunghayan sa kasunod na talahayanan ang plano ng mga gawain ayon sa inaasahang petsa na ito ay maisasakatuparan.

 

Mga Aktibidad	Iskedyul ng Implementasyon		(May) Responsibilidad
	Simula	Katapusan
Pagbuo ng plano.	01-27-xx	02-04-xx	Mga miyembro ng unang pangkat sa FIL201.
Pakikipag-ugnayan sa mga organisasyon, barangay at mga benipisyaryo na sangkop sa proyekto.	02-08-xx	02-12-xx	Dalawang representatib ng unang pangkat sa FIL201.
Pag-aproba at paglabas ng badyet.	02-11-xx	02-17-xx	Representatib ng pangkat at mga kasapi sa ibang organisasyon, saksi, tagaingat-yaman ng barangay at lalawigan.
Paghahanap ng mapagtatayuan ng gulayan at lokasyon ng feeding program.	02-18-xx	02-20-xx	Mga miyembro ng unang pangkat sa FIL201 at tour guide mula sa lugar.
Pag-aproba sa plano ng pagpapatayo ng gulayang pambarangay. 1. Gagawin ito pagkatapos  napili ang lokasyon sa isang pagpupulong kasama ang kasapi ng barangay. 2. Ang napiling disenyo ay ipahahayag at ipapaskil sa bulletin board ng barangay hall.	02-22-xx	02-22-xx	Mga miyembro ng pangkat at mga kawani ng barangay.
Paghahanap ng mga impormasyon tungkol sa mga rehistradong malnourished na mga bata.	02-23-xx	02-23-xx	Tatlong miyembro ng pangkat, mga guro sa paaralan, healthcare workers sa lugar at nutritionist.
Pamimili at pagkuha ng mga kakailanganing resorses (labor at materyales o kasangkapan).	02-24-xx	02-25-xx	Ilang miyembro ng pangkat at mga volunteers.
Pagsasagawa ng feeding program at weekly monitoring sa mga bata. 1.      Lingguhan ang monitoring sa kalagayan ng mga bata. 2.      Kada-dalawang lingo naman isasagawa ang feeding program.	02-26-xx	02-26-xx	Mga miyembro ng pangkat, ilang kawani ng barangay, nutritionist at mga volunteers.
Pagsisimula ng konstruksyon ng gulayang pambarangay.	03-01-xx	03-20-xx	Mga manggagawa o labor.
Pagkakaroon ng seminar sa pang-gugulay at mag-imbita ng nutritionist upang maturuan ang mga magulang na maiwasan ang malnutrisyon.	03-15-xx	03-19-xx	Mga miyembro ng pangkat bilang facilitators, mga expert sa pagtatanim at nutritionist.
Pormal na pagbubukas ng gulayang pambarangay.	03-22-xx	03-22-xx	Mga kasapi ng barangay at ang buong pangkat.
Pagsisimula sa pagtatanim	03-23-xx	xx-xx-xx	Mga benipisyaryo ng proyekto.
Pormulasyon ng pagsasagawa ng monthly visit sa gulayan. 1. Ito ay isang ebalwasyon upang masiguro na maayos ang lagay ng mga gulayan at  2. Sa unang tatlong ­monthly visits ay magbibigay ng mga karagdagang kagamitan o starter packs sa pagtatanim (buto, fertilizer, at iba pa).	-	-	Isang representatib ng pangkat at ilang experto sa pagtatanim.

 

 

B.     Alokasyon

Ang kasunod na talahanayan ay naglalaman ng mga paggagastuhang resorses.

Mga Aktibidad	Paggagastuhan
	Sahod	Ekwipment at Materyales	Iba pa
Pagbuo ng plano.			Travel Expenses
Pakikipag-ugnayan sa mga organisasyon, barangay at mga benipisyaryo na sangkop sa proyekto.			Travel Expenses
Pag-aproba at paglabas ng badyet.			Travel Expenses at mga karagdagang bayad/gastusin
Paghahanap ng mapagtatayuan ng gulayan at lokasyon ng feeding program.			Travel Expenses
Pag-aproba sa plano ng pagpapatayo ng gulayang pambarangay.		Tarpaulin (napabilang sa iba pa sa badyet)
Paghahanap ng mga impormasyon tungkol sa mga rehistradong malnourished na mga bata.	nutritionist		Travel Expenses
Pamimili at pagkuha ng mga kakailanganing resorses (labor at materyales o kasangkap).		Kasangkapan sa mga lulutuin at mga materyales sa pagpapatayo ng gulayan.	Travel Expenses
Pagsasagawa ng feeding program at weekly monitoring sa mga bata. 3.      Linggohan ang monitoring sa kalagayan ng mga bata. 4.      Kada-dalawang lingo naman isasagawa ang feeding program.	Nutritionist at mga manggagawa sa health center.	Pang-medikal na ekwipment	Travel Expenses
Pagsisimula ng konstruksyon ng gulayang pambarangay.	Manggagawa o labor (20 na araw)
Pagkakaroon ng seminar sa pang-gugulay at mag-imbita ng nutritionist upang maturuan ang mga magulang na maiwasan ang malnutrisyon.	Nutritionist at mga experto sa pagtatanim.	Tanda ng pagpapahalaga (Token of Appreciation), at pagkain.	Travel expenses
Pormal na pagbubukas ng gulayang pambarangay.		Kagamitan na gagamitin sa pagbubukas na programa (upuan at sound system)
Pagsisimula sa pagtatanim		Kagamitan sa pagtatanim (pala at tanim)
Pormulasyon ng pagsasagawa ng monthly visit sa gulayan. 1. Ito ay isang ebalwasyon upang masiguro na maayos ang lagay ng mga gulayan at  2. Sa unang tatlong monthly visits ay magbibigay ng mga karagdagang kagamitan o starter packs sa pagtatanim (buto, fertilizer, at iba pa).		Starter pack at kagamitan sa ebalwasyon	Travel Expenses

 

C.      Badyet

Narito ang panukalang badyet ng proyekto:

 

Aytem		Halaga (₱)
Pagpapagawa ng Gulayan		50,000.00
Sahod/ Suweldo       Espeyalista (nutritionist at ibang mga experto)             ₱7,000.00/buwan sa loob ng 2 taon       Manggagawa o labor             ₱600.00/araw sa loob ng 20 na araw	₱168,000.00   ₱12,000.00	180,000.00
Gastusin para sa Feeding Program             ₱27,500/buwan	(isang taon)	330,000.00
Gastusin para sa Seminar       Mga kagamitan       Starter pack kada barangay             ₱30,000/buwan sa loob ng tatlong buwan	₱10,000.00   ₱90,000.00	100,000.00
Seremonya para sa pagbubukas at iba pa		10,000.00
KABUUANG HALAGA:		₱670,000.00

 

D.     Pagmonitor at Ebalwasyon

 

Ang kinatawan ng organisasyong PPSN o Pagkain Para Sa Nagugutom na siya ring nangunguna sa pagpapatupad ng proyekto ang magsasagawa ng monitoring at ebalwasyon. Makikipag ugnayan rin ang organisasyon sa lokal na health center upang gawin ang sistematikong check-up upang makita ang kondisyon ng mga tao. Batay sa masusing pag-uusap, lingguhan ang monitoring upang masiguro na sumisigla at gumagaling sila sa kanilang kondisyon. Magsasagawa ng lingguhang pulong upang mapag usapan ang mga problemang dapat asikasuhin at para mabigyan ng tamang aksyon ang mga bagay na dapat aksyonan katulad nalang ng mga batang kailangan tulong mula sa hospital. Higit pa doon, magkakaroon din ng buwanang dalaw at ebalwasyon sa mga gulayang pambarangay upang masiguro na maayos ang lagay nito at naaalagaan ng mabuti. Ito ay magbibigay daan upang mabigyang kasagutan ang mga katanungan ng mga nangangasiwa at makamusta ang kanilang mga kalagayan.

 

E.      Tauhan

Pangalan	Designasyon	Responsibilidad
Keir Vincent Allen Agbong	Pinuno ng Prokeyto	Tagapagsiguro na lahat ng kanyang mga membro ay isinasagawa ang kanilang tungkulin at ang lipunan ay magkaroon ng wastong kaalaman hinggil sa paglaban sa malnutrisyon. Siya rin ang nagsisilbing kinatawan kapag makikipag ugnayan na sa pampublikong sektor kagaya ng LGU.
Krisha Marie Banghal	Social mobilizer/ tagapagpakilos sa lipunan	Responsibilidad niya na makipag-ugnayan sa mga Barangay Health Worker upang mapalaganap sa mga tao ang nasabing magaganap na aktibidad at panayam.
Marie Jhune Abrea	BNS Facilitator/ Taga bigay pasilidad sa Barangay Nutrition Scholar	Responsibilidad niya na pamunuan ang mga Barangay Nutrition Scholar sa pagsusuri sa kalagayan ng bata kagaya ng pag-alam sa kung ano ang timbang, taas at pagkalkula sa Body Mass Index.
Natasha Faye Florita	Tagapagsalita ng panayam	Responsibilidad niya na gumawa at magkaroon ng epektibong talumpati tungkol sa mga maaaring gawin upang mabigyang wakas ang malnutrisyon.
Andrix Josh Felisilda	Tagapamahala sa badyet/ Tagapag-ingat yaman	Responsibilidad niya na masiguro na mabigyan ng silbi ang bawat pisong duling upang lahat ng mamamayan na tinutulungan ng PPSN organisasyon ay makinabang at mabigyan ng tulong.

F.      Mga Lakip

 

ABS-CBN News. (2017, June 12). DOH: Malnutrisyon, nananatiling problema. ABS-CBN News; ABS-CBN News. https://news.abs-cbn.com/news/06/12/17/doh-malnutrisyon-nananatiling-problema

Malnutrisyon - Problema ng Kahirapan sa Pilipinas | Mediko.ph. (2020, February 18). Mediko.ph. https://mediko.ph/malnutrisyon-problema-ng-kahirapan-sa-pilipinas/

Region X Regional Plan of Action for Nutrition:

https://www.nnc.gov.ph/phocadownloadpap/userupload/Ro10-webpub/Region%20X%20Regional%20Plan%20of%20Action%20for%20Nutrition%202019-2022.pdf